Mevlevihane

Tokat İli, Merkezde Soğukpınar mahallesinde yer alan Mülkiyeti Vakıflar Genel Müdürlüğü’ne ait olan Mevlevihane’nin yapım tarihi kesin olmamakla birlikte 19. yy da Musluağa tarafından yaptırıldığı sanılmaktadır. Uzun yıllar Kadın Cezaevi ve Kuran Kursu olarak kullanılan Mevlevihane’nin 2004 yılında Vakıflar Genel Müdürlüğü tarafından onarımı yapılarak Mevlevi Kültürü ve Vakıf Eserleri Müzesi olarak işlev kazandırılmıştır. Alt katında derviş odaları üst katında ise semahane bulunmaktadır. Girişteki balkon kısmı ile içerdeki ahşap işçilikleri ve tavandaki ahşap oymalar göze çarpar.

Evliya Çelebi bu Mevlevihane’den söz etmiştir:
“Mevlevihane gayet mamur olup yapanı merhum Süglün Muslu Paşa’dır ki Sultan Ahmet Han vezirlerinden olup, sadrazam olamamıştır. Amma iri vücutlu, cömert bir zat olmakla Mevlana’nın ruhunu şad ve Mevlevi tariki fukarasının gönlünü hoş etmek için bir Mevlevihane yaptırmıştır ki, benzeri hiçbir memlekette yoktur. Meğer İstanbul’daki Beşiktaş Mevlevihanesi ola. Amma bunun vakıfları ondan pek fazla olmakla gayet mamurdur. Semahane etrafında sema yapan fukaranın odalarının bütün pencereleri dört taraftaki çiçekli ve çimenli yerlere bakar. Haftada iki gün mukabele olarak Mevlana ayini yapılır. Güya ki Hüseyin Baykara fasılları olur. Bilhassa Sızıltızâdeler adındaki neyzenleri vardır ki her biri kendi sanatının tekidir. Gece ve gündüz bütün fukara ve ahbaplara nimeti boldur.”

Mevlevihane 3000 m2’lik bir alan üzerinde kurulmuş, şeyh dairesi, derviş hücreleri ve semahaneden meydana gelmiştir. İkinci kattaki semahanenin girişi önüne ahşap sütunlu bir revak yerleştirilmiştir. Semahanenin tavan göbeği dönemine ait güzel bir ağaç işçiliği göstermektedir. Semahanenin çevresindeki ahşap sütunlar üzerini örten kubbeyi taşımaktadır. Doğu tarafına da kadınlar mahfili yerleştirilmiştir. Mevlevihane son zamanlarda yapılan onarımlarla orijinalliğinden kısmen uzaklaşmıştır.